Zindelijkheidstraining: Wanneer en hoe beginnen?

Zodra je baby een peuter wordt, verandert het hele ritueel rond luier verschonen en begint de reis naar zindelijkheid. Maar tot het moment dat jouw kleintje de wereld zonder luier kan ontdekken, gaat een proces van geduld en groei vooraf, die jouw ontdekkingsreiziger stap voor stap doorloopt. Hoe jij je kindje helpt bij het zindelijk worden, lees je hier.

Kind zindelijk maken: de eerste signalen

Je kind zindelijk maken? Voordat het zover is, merk je waarschijnlijk al snel dat een luier verschonen van een peuter een volstrekt andere oefening is dan een luier verwisselen van een baby. Het zijn de eerste signalen: je kindje ligt nauwelijks stil, is een stuk koppiger en is zich bewust van de poep of plas die het produceert.

Een goed idee is om je plannen van tevoren aan te kondigen (“ik geloof dat je luier vol zit, wij moeten straks maar een nieuwe omdoen”). Zo laat je zien dat je de situatie serieus neemt. Laat je kindje ook gerust een handje helpen: het kan je immers de babydoekjes of een schone luier aanreiken. Zo is je kindje actief onderdeel van het verschoonritueel.

Blijft je kindje helemaal niet meer stilliggen op de commode, dan leg je het verschoonkussen even op de grond. Je kleine ontdekkingsreiziger kan dan tijdens het verschonen bijvoorbeeld blijven staan. Ideaal daarvoor zijn de LILLYDOO luierbroekjes, die je terwijl je kindje staat eenvoudig aan- en uittrekt.

Is poep en plas een onderwerp waar jij en je kindje over kunnen communiceren? Dan is dat een voorzichtig teken dat je kindje zindelijk aan het worden is. En wanneer dan ’s nachts geen luier meer? Dat is een vraag die de komende tijd met vallen en opstaan beantwoord gaat worden. Doei luier, hallo potje.

Wanneer worden kinderen zindelijk?

Over het antwoord op deze vraag zijn de meningen verdeeld. Theoretisch kunnen kinderen onder de 18 maanden niet zindelijk worden. Wanneer worden kinderen dan wel zindelijk? Er zijn experts die beweren dat zindelijkheid wel degelijk mogelijk is vanaf de eerste verjaardag, maar feit is dat de controle over de blaas en darmen zich ontwikkelt bij 18 maanden, en die is nodig om een plasje en ontlasting überhaupt op te kunnen houden. Voor deze leeftijd kunnen kinderen wel leren om met woorden of gebaren aan te geven dat ze naar de wc moeten.

Het precieze moment wanneer je kindje zindelijk wordt, is niet met zekerheid te zeggen, omdat dit per kind nogal eens verschilt. Zodra je kindje onderstaande dingen voor elkaar krijgt, kan in feite de zindelijkheidstraining beginnen:

• Je kindje is zich bewust dat hij ontlasting heeft en voelt deze drang

• Zelfstandig plaatsnemen op het potje of de wc lukt aardig.

• Je kindje kan met woorden of gebaren aangeven dat het naar de wc moet.

• De luier blijft voor langere tijd droog (tot wel 3 of 4 uur)

Merk je bovendien de volgende signalen en gedragspatronen, dan kun je zeker beginnen met je kind zindelijk maken:

• Je kindje is duidelijk geïnteresseerd in het potje of de wc, en wil bovendien weten wat daar allemaal gebeurt (en gaat ook nog wel eens mee naar binnen).

• Wanneer het zijn behoefte doet in de luier, dan trekt het zich terug.

• Je kindje heeft geen zin meer om de luier te laten verschonen.

• Je kindje geeft aan dat de luier vol is (en vindt deze bovendien behoorlijk interessant) en wil graag een nieuwe.

• Over het algemeen wordt je kindje steeds zelfstandiger en wil steeds meer alleen doen.

Hoe je kind zindelijk maken

Een baby doet ongeveer twintig keer per dag een plasje zonder dat het daar enige controle over heeft. Vanaf de zesde maand neemt dat aantal af, totdat een peuter vanaf een jaar of 2,5 doorheeft dat de blaas vol is. De controle over de blaas is rond die tijd meestal nog niet volledig ontwikkeld, dus een plasje ophouden is soms nog lastig. Maar bij de helft van de kinderen tussen 2 en 3 jaar lukt dat meestal al zo goed dat de luier droog blijft; het overgrote deel krijgt dat voor de vierde verjaardag voor elkaar.

Dan dringt de grote vraag zich op wanneer ’s nachts geen luier meer nodig is. Dat is gemiddeld enkele maanden nadat je kindje zindelijk is geworden. Kinderen hebben de darmen vaak al eerder onder controle dan de blaas, omdat deze drang langzamer op gang komt en poep makkelijker in te houden is.

Van ‘droge nachten’ is sprake wanneer een kind gedurende een periode van 6 maanden niet in bed heeft geplast. Totdat het zover is, ben je meestal wel 10 tot 14 maanden verder. Ook wanneer je kleine ontdekkingsreiziger hier langer over doet, is dat geen reden tot paniek. Ieder kind leert tenslotte in eigen tempo.

Zindelijkheidstraining: van luier naar wc

De weg naar een droge luier en zindelijk worden, wordt ook wel zindelijkheidstraining genoemd. Hoewel, ‘training’ is misschien niet het juist woord. Veel meer ondersteun je je peuter bij de natuurlijke ontwikkeling, en kun je zo je kind zindelijk maken.

Je kleine ontdekkingsreiziger dus urenlang op het potje zetten in afwachting van een plasje of een poepje werkt meestal averechts. Zindelijk worden is een natuurlijk proces dat vooral leuk en interessant moet zijn. In letterlijke zin druk opbouwen heeft negatieve uitwerkingen op je kindje. Hoe maak ik mijn kind zindelijk op natuurlijke wijze, vraag je je af? Lees onderstaande tips.

1. De juiste accessoires in huis

Een potje maakt de overgang van luier naar wc iets minder abrupt. Maakt je kindje daar na verloop van tijd een potje van, dan kun je de stap naar de wc makkelijker maken met een toiletverkleiner en een trapje. Betrek je kind bij de keuze en probeer uit wat het beste bevalt.

“Ik moet plassen…” Na die aankondiging heb je meestal maar weinig tijd om je kindje op de wc of het potje te krijgen. Een broek en onderbroek zijn sneller uitgetrokken dan rompertjes. Ook gemakkelijke kleding zonder ingewikkelde ritsjes en knoopjes (een maillot bijvoorbeeld) heeft je kindje waarschijnlijk zelf al razendsnel op de enkels, en helpt dus zeker bij het zindelijk worden.

De luierbroekjes van LILLYDOO helpen bij de zindelijkheidstraining. Je kleintje kan het broekje als een onderbroek zelf aan- en uittrekken. Wanneer dan toch een ongelukje gebeurt, dan blijft je ontdekkingsreiziger toch droog.

Wil je onderweg luiers achterwege laten, neem dan wel even een set droge kleding mee. Wanneer je ’s nachts geen luier meer aandoet, dan is ook een matrashoes een goed idee. Die voorkomt dat het plasje in de matras zelf terechtkomt.

2. Geef het goede voorbeeld en wek interesse op

Maak het potje voor je kind interessant en zet het neer op een fijne plek. Leg je ontdekkingsreiziger uit dat dit potje er staat om op te gaan zitten, óók met kleertjes aan. Dwing je kindje niet. Het doel van een potje of wc kan ook op een speelse manier met behulp van voorleesboekjes duidelijk worden gemaakt.

Daarna kun je je kleintje steeds op vaste momenten op het potje zetten, bijvoorbeeld voor het badderen, zodat het aan de routine went.

Is er regelmaat ontstaan, dan zet je je kindje ook zonder luier op het potje. Ook hier is belangrijk: niet dwingen en laat het ook niet verplicht zitten totdat er iets in het potje zit. Leg je druk op de zindelijkheidstraining (en neem je het woord ‘training’ te letterlijk), dan verliest je kindje waarschijnlijk al snel interesse. Blijf het leuk en luchtig houden voor je kleine ontdekker.

3. Leg uit waar plas en poep eigenlijk horen

Ga je naar de wc, neem dan je kindje mee, en leg uit wat er op deze spannende plek gebeurt. Zo leert je kindje ook dat naar de wc gaan volledig normaal is en niets is om je voor te schamen. Heeft je kindje tijdens de zindelijkheidstraining toch een volle luier, leg dan rustig uit dat mama, papa, de grote broer of zus deze inhoud in de wc achterlaten.

4. Tijd voor het potje / de wc

Heb je duidelijk gemerkt dat je kindje klaar is om zindelijk te worden, dan kun je de luier overdag een paar uur achterwege laten en in plaats daarvan aanbieden om op het potje te gaan. Of ga samen naar de wc, wanneer je kindje aangeeft te moeten plassen of poepen. De luier volledig vaarwel zeggen, doe je alleen wanneer je kindje er klaar voor is en aangeeft dat te willen.

Vraag je kindje regelmatig of het naar de wc moet. Zo leert het zelf in te schatten wanneer een volle blaas aanleiding is om een plasje te doen.

Volledig zindelijk worden, kan even duren. Wanneer je kindje zelf op het potje of naar de wc gaat, kun je dat belonen met een compliment of een sticker. Overdrijf het niet en blijf ook vooral positief wanneer het even niet lukt.

5. Wanneer ’s nachts de luier niet meer nodig is

Een euforisch moment: je kindje komt zonder luier droog de dag door! Maar totdat ook ’s nachts het bed schoon blijft, kan enkele maanden duren. In de slaap de controle over de blaas behouden, vereist namelijk enige oefening.

’s Nachts naar het potje of de wc strompelen, is voor je kindje geen pretje. Om het wat makkelijker te maken, zet je het potje naast het bed of laat je op de wc het licht branden.

Zelfs met een positieve instelling, veel geduld en consistent doorzettingsvermogen kan het zindelijk worden ’s nachts even duren, maar dat is geen reden tot paniek. Een veelgehoorde maatregel tegen bedplassen die je in ieder geval mag negeren, is ’s avonds je kindje geen drinken meer geven.

6. Geduld is een schone zaak

Wil je je kind zindelijk maken, blijf dan altijd geduldig en positief, en laat je niet door je omgeving beïnvloeden. Familie en vrienden hebben vast tips zat, maar uiteindelijk moet je kindje het zelf doen.

Word niet boos wanneer er toch een ongelukje gebeurt. Dat is volstrekt normaal en niets waarvoor je kindje zich moet schamen. Bedenk dat goed wanneer je kort voor vertrek richting je schoonouders de natte plek in de spijkerbroek ziet, en houd het zelfs dan luchtig. Dat wekt ook bij je kindje het nodige zelfvertrouwen.

Zindelijk worden: timing, regelmaat en een positieve instelling

Timing is alles bij zindelijkheid. Zo zijn het voorjaar en vooral de zomer goede momenten om te beginnen met de zindelijkheidstraining. Je kindje loopt vaak (half)naakt rond. Zo kan het goed zien wat er gebeurt tijdens het plassen en poepen.

Géén goed moment om te starten met zindelijkheidstraining is wanneer de omgeving van je kind instabiel is. Heeft je kindje een broertje of zusje gekregen, zitten jullie midden in een verhuizing, is het kind ziek of gaat je kleine ontdekkingsreiziger voor het eerst naar de peuterspeelzaal? Houd dan gerust nog even de luier om: je kindje heeft de energie even nodig voor andere dingen.

Ook regelmaat is belangrijk. Vertel bijvoorbeeld de kinderopvang of oppas over de zindelijkheidstraining, zodat ze consequent kunnen blijven. Doe je dit niet, dan ontstaat mogelijk verwarring voor je kleintje. Papa of mama is weg, moet ik nu wel of niet op het potje of in de wc plassen?

Stel ook vaste regels voor een toiletbezoek in, zodat naar de wc gaan een vaste structuur krijgt. Denk aan handen wassen of billen altijd van voor naar achteren afvegen.

Het kan gebeuren dat je kindje een kleine terugval heeft. Soms heeft dat een oorzaak, bijvoorbeeld ziekte of een ingrijpende gebeurtenis. Blijf altijd positief, meestal pak je daarna gewoon de draad weer op.

Een belangrijke stap voor jou en je kind

Wij voorzien je graag van luiers, maar zien je kindje net zo graag zindelijk worden. Ontvang je onze maandelijkse box luiers en heb je na verloop van tijd minder nodig, dan pas je gewoon de bezorgtermijnen aan. En is het dan eindelijk zover en heeft je kind geen luiers meer nodig, dan zet je de levering gewoon stop.

De weg naar zindelijkheid is een belangrijke stap voor je kleine ontdekkingsreiziger en wij wensen je daarmee ontzettend veel succes!